Najczęściej zadawane pytania (229) Ortografia (592) Interpunkcja (198) Wymowa (69) Znaczenie (264) Etymologia (306) Historia języka (26) Składnia (336) Słowotwórstwo (139) Odmiana (333) Frazeologia (133) Poprawność komunikacyjna (190) Nazwy własne (439) Wyrazy obce (90) Grzeczność językowa (41) Różne (164) Wszystkie tematy (3320)
w:
Uwaga! Można wybrać dział!
Etymologia2004-10-23
Chciałabym się dowiedzieć jaka jest etymologia słowa nieboszczyk. Spotkałam się z określeniem ktoś kto uszczknął nieba.
Podana przez Panią etymologia należy do tzw. etymologii ludowych, które mało mają wspólnego z prawdziwym rodowodem słów. W etymologii ludowej np. Częstochowa to miasto, które często się chowa (za pagórkami), gdy tymczasem nazwa ta stanowi dawny przymiotnik od imienia Częstoch z przyrostkiem dzierżawczym -owa, oznaczała zatem niegdyś ‘własność Częstocha’. Nieboszczyk, czyli ‘człowiek zmarły’ z rzeczownikiem niebo nie ma zbyt wiele wspólnego, podobnie jak z czasownikiem uszczknąć. Jest za to nieboszczyk blisko spokrewniony z wyrazem bóg, który w okresie prasłowiańskim miał postać *bogъ i początkowo oznaczał ‘szczęście, pomyślność, powodzenie’. Z tego względu człowiek mógł być nazywany bogatym (*bogatъ) lub ubogim (*ubogъ, a także *nebogъ). Z formy *nebogъ rozwinął się wyraz niebożec (*nebožьcь), który w polszczyźnie XV-wiecznej oznaczał zmarłego. Od tej staropolskiej formy powstało zdrobnienie niebożczyk (podobna forma – nebožčik – istniała także w języku staroczeskim), które zaczęto mylnie zapisywać (zgodnie z wymową) nieboszczyk. Rzeczownik nieboszczyk był używany w XVI wieku w znaczeniu ‘zmarły, świętej pamięci’. Słownik języka polskiego S. B. Lindego (z początku XIX w.) odnotowuje również wyraz piekłowszczyk / piekłowszczyk o przeciwstawnym znaczeniu ‘potępieniec’, który utworzono wzorując się na nieboszczyku (zob. A. Brückner Słownik etymologiczny języka polskiego, A. Bańkowski Etymologiczny słownik języka polskiego, K. Długosz-Kurczabowa Nowy słownik etymologiczny języka polskiego).
Katarzyna Wyrwas
Etymologia2004-10-23
Interesuje mnie etymologia wyrazów początek i koniec oraz ich wzajemne relacje.
Rzeczowniki początek i koniec, choć przeciwstawne znaczeniowo, mają wspólne źródło – oba pochodzą od tego samego przedsłowiańskiego rdzenia (morfemu), w którym mogły występować wymiany głosek: *kon- / *ken- / *čen- / *čěn- / *čьn-. Rdzeń z samogłoską o widzimy w rzeczowniku koniec, natomiast rdzeń z samogłoską e i spółgłoską č występuje w wyrazie początek. Początek (prasłowiański *počętъkъ) pochodzi od czasownika *počęti ‘zacząć’, za jego źródłosłów uznaje się prasłowiański czasownik *čęti. A. Brückner zwraca uwagę, że Słowianie nie znali tego czasownika jako słowa samodzielnego, ponieważ występował on jedynie w formach złożonych typu począć, zacząć, nacząć (Słownik etymologiczny języka polskiego). Koniec (*konьcь) uważa się za prasłowiańskie urobienie od rzeczownika koń o znaczeniu ‘początek’ (por. staro-cerkiewno-słowiańskie iskoni ‘z początku’).
Katarzyna Wyrwas
Etymologia2004-10-23
Jaka jest etymologia słowa choroba?
Współczesny wyraz choroba jest obecny w języku polskim od XV stulecia. Podstawę do jego utworzenia dał przymiotnik chory, leksem rodzimy, dziedziczony z prasłowiańskiego po dwoma postaciami: *xorъ, *xvorъ. Słowo *xvorъ jest charakterystyczne dla grupy języków wschodniosłowiańskich (por. staroruskie, dziś dialektalne rosyjskie, ukraińskie, białoruskie; też staroczeskie). A. Bańkowski źródła etymologicznego tych przymiotników upatruje w czasowniku *xverti ‘zasychać’, a ich podobieństwo tłumaczy semantycznym przeniesieniem ze schnących drzew na schnących (w domyśle: na skutek choroby) ludzi. Natomiast K. Długosz-Kurczabowa wcześniejszą etymologię wyrazu chory uznaje za niepewną. Przymiotnik chory dał podstawę nie tylko chorobie, ale również wyrazowi chorość (XVIII w.) i czasownikom: chorzeć, chorować. Uderzające jest ponadto bogactwo wyrażeń ze słowem choroba, np.: choroba angielska – ‘krzywica’; choroba królewska – ‘żółtaczka’; choroba pańska – ‘gościec’; choroba św. Antoniego – ‘róża’; choroba św. Walentego – ‘epilepsja’. Godnym zauważenia jest również fakt, że cząstka chor- występuje jako częsty składnik imion wczesnostaropolskich, poświadczonych niejednokrotnie w toponimii. Spójrzmy na takie chociażby nazwy miejscowe, jak Chorowice, Choruń, Chorzów, Chorzyna, Lubiechorz, Niechorz itp.
Joanna Przyklenk
Etymologia2004-10-23
Jaka jest etymologia słowa wniwecz?
Słowo wniwecz jest wtórną formą staropolskiego niwecz o znaczeniu ‘w nic’, wyrazu odnotowanego w polszczyźnie po raz pierwszy w 1401 roku. Cząstka ni- interesującego nas leksemu jest charakterystyczna dla nagłosu zaimków typu nic, niczyj, nigdzie, nikt, nigdy i tym samym występuje jako prefiks tworzący od zaimków pytajnych zaimki ogólnoprzeczące, np. *ni-kъde (‘nigdzie’), *ni-kъto (‘nikt’). Element ni- ma charakter ogólnosłowiański. Natomiast wygłosowa cząstka -cz (XIV-XVII w.) ma swe źródło w prasłowiańskim *čь (= ‘co’). Pierwotna forma zaimka pytajnego co – *čь – została najprawdopodobniej wzmocniona enklityką so (relikt zaimka wskazującego). Samo *čь zachowane w staropolszczyźnie jako Biernik występowało jedynie w użyciu z przyimkami, np.: niwe-cz – ‘w nic’; na-cz – ‘na co’; o-cz – ‘o co’; prze-cz – ‘dlaczego’; we-cz – ‘w co’; za –cz – ‘za co’. Od początkowej formy – niwecz – pochodzi czasownik niweczyć, obecny w polszczyźnie od drugiej połowy XVIII wieku. Słowo to jest przykładem uniwerbizacji i występuje zamiast wyrażenia obracać wniwecz.
Joanna Przyklenk
Etymologia2004-10-21
Jaka jest etymologia słowa miłosierdzie?
Rzeczownik miłosierdzie pojawił się w polszczyźnie w XIV wieku (staropolskie miłosirdzie od staro-cerkiewno-słowiańskiego milosrьdьje). Jest wyrazem złożonym, zbudowanym na wzór łacińskiego misericordia ‘współczucie, miłosierdzie’. Oba jego elementy są rodzime, ogólnosłowiańskie: pierwszy pochodzi od miły, miłość (z prasłowiańskiego *milъ ‘godny litości’, *milostь ‘litość’), drugi zaś od serce (z prasłowiańskiego *srьdьce), por. K. Długosz-Kurczabowa Nowy słownik etymologiczny języka polskiego, A. Bańkowski Etymologiczny słownik języka polskiego, A. Brückner Słownik etymologiczny języka polskiego.
Katarzyna Wyrwas
Etymologia2004-10-20
Chciałbym spytać o etymologie słowa Bóg, czy taka istnieje, jak na przykład z hebrajskiego JHWH – Jestem, Który Jestem. Czy jest też tak w języku polskim?
Bóg jest rzeczownikiem rodzimym, ogólnosłowiańskim, kontynuującym prasłowiańską formę *bogъ, która jest spokrewniona ze staroindyjskim słowem bhága ‘dobro, szczęście’ oraz ‘udzielający dobra, pan’. W okresie prasłowiańskim wyraz ten oznaczał początkowo ‘szczęście, pomyślność, powodzenie’ (z tego względu człowiek mógł być nazywany bogatym – *bogatъ lub ubogim – *ubogъ), potem zaś *bogъ skonkretyzowało się w znaczeniu ‘ten, który udziela, daje szczęście’. Przełomowym momentem w rozwoju znaczenia tego wyrazu był kontakt ludów słowiańskich z monoteistycznym chrześcijaństwem, kiedy pierwotnych pogańskich bogów zastąpił chrześcijański Bóg (por. K. Długosz-Kurczabowa Nowy słownik etymologiczny języka polskiego, A. Brückner Słownik etymologiczny języka polskiego).
Katarzyna Wyrwas
Etymologia2004-10-18
Jaki jest źródłosłów słowa matrymonialny, pochodzący od łacińskiego matrimonium, od którego pochodzą też ang. marriage i fr. mariage?
Przymiotnik matrymonialny pojawił się w polszczyźnie pod koniec XIX wieku, zapożyczony być może z francuskiego matrimonial (te same jednak formy znajdujemy w angielskim i niemieckim). Europejskie odpowiedniki tego słowa zostały zapożyczone z łacińskiego matrimonialis, pochodzącego od matrimonium ‘ślub, małżeństwo’. A. Bańkowski w Etymologicznym słowniku języka polskiego przypuszcza, że słowo matrimonium mogło pierwotnie znaczyć ‘majątek matki, po matce’, skoro istniała analogiczna forma patrimonium oznaczająca ‘majątek ojca, po ojcu’. Bez wątpienia jednak łacińskie matrimonium pochodzi od rzeczownika mater ‘matka’, który podobną postać miał również w stadium praindoeuporejskim: *māter. Określenie matki powstało z połączenia wołania niemowlęcia ma- (często naturalnie reduplikowanego w języku dzieci jako mama) oraz przyrostka -ter tworzącego nazwy pokrewieństwa. Podane przez Pana angielskie marriage i francuskie mariage raczej nie pochodzą od łacińskiego matrimonium. Funkcjonujący w angielszczyźnie rzeczownik marriage został zapożyczony ze starofrancuskiego rzeczownika mariage, pochodzącego od czasownika marrier ‘zawierać małżeństwo’, a ten od łacińskiego marītāre o tym samym znaczeniu, który z kolei wywodzi się od marītus ‘mąż, małżonek’ (por. The American Heritage Dictionary of the English Language, Merriam-Webster’s Dictionary, Chambers Dictionary of Etymology). W 2. połowie XVIII wieku polszczyzna również zapożyczyła francuskie określenie małżeństwa w spolszczonej wersji mariaż, które szybko ograniczyło swój zakres i oznaczało ‘małżeństwo skojarzone’, a współcześnie jest uznawane za określenie przestarzałe, książkowe, a często żartobliwe. Słowo mariaż bywa używane także w szerszym, choć przenośnym znaczeniu ‘związek, połączenie czegoś z czymś lub kogoś z kimś’, np. np. mariaż polityczny (por. Uniwersalny słownik języka polskiego pod red. S. Dubisza).
Katarzyna Wyrwas
Etymologia2004-10-18
Od czego wywodzi się słowiańskie słowo żona? Czy ma coś wspólnego ze słowem rodzić albo rodzina?
Ogólnosłowiański rzeczownik żona został przez wszystkie języki, które do znają, odziedziczony z prasłowiańskiego *žena ‘kobieta’, a to z kolei z wcześniejszego praindoeuropejskiego *guena ‘rodząca, przedłużająca ród’ (por kontynuanty pie. rdzenia *guen- ‘rodzić’ w językach grupy indoeuropejskiej – greckie gyné ‘kobieta’ i génos ‘pochodzenie, łacińskie genus ‘rodzaj, ród’ (por. K. Długosz-Kurczabowa Nowy słownik etymologiczny języka polskiego).
Katarzyna Wyrwas
Etymologia2004-10-18
Interesuje mnie etymologia słowa szaniec w kontekście nazwy miejscowości.
Szaniec, czyli ‘ziemne umocnienie polowe, składające się z wału i rowu, stosowane od XVII do XIX w. głównie w celu osłony stanowisk ogniowych artylerii; okop’ pochodzi od niemieckiego rzeczownika Schanze ‘wał’. A. Brückner w Słowniku etymologicznym języka polskiego zastanawia się, jaki jest źródłosłów tego niemieckiego przodka, ale nie jest tego pewien, pisze więc tylko „nieznanego początku (‘kosz’?)”. Niestety, żaden z dostępnych mi słowników etymologicznych polskich nazw geograficznych nie zamieszcza nazwy Szaniec, myślę jednak, że już samo tłumaczenie niemieckiego wyrazu wystarczyć może niejednokrotnie do wyjaśnienia, skąd się nazwa miejscowa wzięła. Być może sypano tam wały, szańce w celu obronnym albo też w krajobrazie widoczne było naturalne ukształtowanie terenu w formie wału.
Katarzyna Wyrwas
Etymologia2004-10-17
Jaki jest pochodzenie nazw Małopolska i Wielkopolska?
Nazwy dwóch historycznych dzielnic Polski są ściśle powiązane pod względem pochodzenia, co znakomicie objaśnia Maria Malec w Słowniku etymologicznym nazw geograficznych Polski. Określenie Wielka Polska pojawiło się w połowie XIII w. w łacińskiej formie Polonia Maior, a najstarszy polski zapis – w Wyelgey Polszcze – pochodzi z XV wieku. Przymiotnik maior ‘wielki, potężny, znakomity’ miał podkreślać szczególne znaczenie tej dzielnicy. Kiedy nazwa Polonia Maior utrwaliła się w sensie administracyjno-prawnym w XIV wieku, znaczenie omawianego przymiotnika uległo neutralizacji, zobojętniało i wtedy pojawiła się nazwa Minor Polonia (Małopolska), która w źródłach pisanych notowana jest od XV wieku. Utworzono ją w opozycji do Maior Polonia, a przymiotnik minor ‘mały’ pełni tam już jedynie funkcję odróżniającą, ponieważ dzielnica ta wcale nie była mała w momencie powstawania nazwy.
Katarzyna Wyrwas
Etymologia2004-10-15
Jaka jest etymologia słowa uploteczki?
Słowo uploteczka, pozostające w bliskim sąsiedztwie semantycznym z wyrazami uplot i uplotka, oznacza ‘uplecenie, wieniec; coś naokoło czego splecionego’ (por. S. B. Linde Słownik języka polskiego). Etymologia tego wyrazu ściśle łączy się ze słowiańskim czasownikiem pleść, który w języku staro-cerkiewno-słowiańskim miał postać plesti, pletą, pleteši.
Joanna Przyklenk
Etymologia2004-10-15
Jaka jest etymologia słowa letniczek?
Letniczek to zdrobnienie od wyrazu letnik charakteryzującego się dwoma sensami: 1) ‘płaszcz letni’, XV wiek; od XVI wieku do pierwszej połowy XIX stulecia słowem tym nazywano zwykle damski strój letni; letnik w tym znaczeniu jest wyrazem powstałym w wyniku procesu uniwerbizacji (= mechanizm słowotwórczy, który polega na zastępowaniu wyrażenia złożonego z rzeczownika i określającego go przymiotnika wyrazami pojedynczymi, np.: łódź motorowamotorówka) w miejsce wyrażenia letni płaszcz; 2) ‘altana, letni domek w ogrodzie dworskim, gdzie jedzono, spano, odpoczywano w czasie upałów’, XVI-XVIII w. (sporadycznie też w XIX w.); podobnie jak w znaczeniu pierwszym mamy tu do czynienia z uniwerbizacją zamiast sformułowania letni dom. Rzeczownik letnik wywodzi się od przymiotnika letni, który w prasłowiańszczyźnie miał postać *lĕtьnjъ, a swe pochodzenie zawdzięczał przysłówkowi *lĕtĕ (miejscownik liczby pojedynczej ogólnosłowiańskiego rzeczownika *lĕto) o znaczeniu ‘latem, podczas lata’.
Joanna Przyklenk
Etymologia2004-10-15
Jaka jest etymologia słowa ochędóstwo?
Rzeczownik ochędóstwo używany w polszczyźnie od XVI do XIX wieku wywodzi się od wyrazu ochędoga oznaczającego ozdobę. To słowo z kolei znajduje swój źródłosłów w czasowniku ochędożyć, którego sens równa się dzisiejszemu ‘ozdobić, upiększyć’ i jest dokonaną formą wyrazu chędożyć. Z kolei niedokonana postać czasownika pochodzi od przymiotnika *xõdogъ, czyli późniejszego chędogi o znaczeniu ‘ładny, schludny, porządny’. Słowo *xõdogъ było także rozumiane jako określenie osoby mającej zręczne dłonie. Szybko jednak to aktywne znaczenie zamienione zostało na pasywne – ‘zręcznie wykonany’. Stąd też A. Bańkowski w Etymologicznym słowniku języka polskiego przypuszcza, że wyraz chędogi to prasłowiańskie zapożyczenie z germańskiego *hand-ag-(a-z) od hand- – ‘dłoń’.
Joanna Przyklenk
Etymologia2004-10-15
Jaka jest etymologia słowa małżeństwo?
Wyraz małżeństwo nie należy do polskiego słownictwa rodzimego. Jedna z hipotez omawiających etymologię tego słowa, podkreślająca złożony charakter wyrazu, wskazuje, że ów leksem wywodzi się od słowa małżonka – a ściślej – od wcześniej już używanego wyrazu małżona o znaczeniu ‘żona pojęta uroczyście na mal ’. Człon mal- wywodzi się od starogermańskiego māl lub mahal oznaczającego ‘umowę, kontrakt’ (w omawianym przykładzie byłby to kontrakt ślubny). Związek māl ‘umowy’ z uroczystościami weselnymi potwierdzają następujące germańskie słowa: mahlschatz – ‘posag’, mahlring – ‘pierścień ślubny’. Drugi człon złożenia – žona – ma już charakter słowiański. Zauważyć ponadto należy, iż polszczyzna przejęła wyraz małżonka najprawdopodobniej w drugiej połowie XIV wieku z języka staroczeskiego – malženka. Było to zdrobnienie od malžena – ‘ślubna żona’. Pierwsza połowa XVI wieku przynosi teksty dokumentujące użycie słowa małżonek (sporadycznie: małżon) utworzonego od leksemu małżonka. Natomiast słowo małżeństwo pojawia się wcześniej, bo już w pierwszej połowie XV wieku, prawdopodobnie też na wzór staroczeskiego malženstvo. W XV wieku odnotowujemy również obecność wyrazu niemałżeństwo w znaczeniu ‘związek z żoną niemałżeńską, konkubinat’ (por. A. Brückner Słownik etymologiczny języka polskiego, A. Bańkowski Etymologiczny słownik języka polskiego). Z kolei druga hipoteza zakłada, iż podstawą etymologiczną omawianego słowa był staroniemiecki leksem ge-mahelo (obecnie gemahl) – ‘małżonek’, przejęty przez Słowian bez nagłosowego ge- (por. K. Długosz-Kurczabowa Nowy słownik etymologiczny języka polskiego). Warto również przypomnieć dziś już zapomniane staropolskie wyrazy: żeństwo – ‘małżeństwo’, bezżeństwo, rzadsze bezmałżeństwo czy wreszcie czasowniki małżonkować, małżonkować się w znaczeniu ‘zawierać związek małżeński’.
Joanna Przyklenk
Etymologia2004-10-11
Jakie jest pochodzenie nazw miesięcy?
Większość polskich nazw miesięcy ma pochodzenie ludowe i wiąże się w rytmem zajęć na roli lub z cyklem zmian w przyrodzie. Nazwy ludowe w użyciu ogólnym zastąpiły dawne nazwy łacińskie w I połowie XIX wieku. Nazwę pierwszego miesiąca roku wywodzi się od ps. *sěča ‘cięcie’ (od czasownika *sěkti ‘ciąć’), do którego dodano przyrostek -ьnь. W okresie staropolskim nazwa ta – oznaczająca zimowy czas odpowiedni do wyrębu (cięcia) drzew w lesie – miała formę sieczeń, którą przekształcono na znane w XV wieku styczeń // tyczeń przez skojarzenie ze słowem tyka – w nawiązaniu do pozyskiwanego zimą drewna (por. W. Boryś, Słownik etymologiczny języka polskiego). Luty pochodzi od staropolskiego przymiotnika luty ‘przykry, niemiły’, marzec – od łacińskiego Mārtius mensis ‘miesiąc poświęcony Marsowi’ (Mārs, Mārtis); polszczyzna przejęła tę nazwę za pośrednictwem staroczeskich form mařec, marc. Kwiecień pochodzi od przymiotnika kwietny, a maj od łac. Māius. Czerwiec, który zastąpił staropolski czyrwień, wziął swą nazwę od czerw ‘larwa pszczoły’ lub też od przymiotnika czerwony, co ma związek z owadami dostarczającymi tego barwnika. Lipiec pochodzi od starszej formy lipień, a ta od rzeczownika lipa lub od przymiotnika lipowy. Sierpień pozostaje w związku z rzeczownikiem sierp – w tym miesiącu są żniwa. Wrzesień to miesiąc, kiedy kwitną wrzosy, a październik to czas czesania lnu lub konopi, których pozostałością są suche łodygi – paździerze. Listopad kryje w swej nazwie znaczenie ‘czas opadania liści’, grudzień zaś to grudny miesiąc, którego nazwa wywodzi się od rzeczownika gruda ‘nierówna powierzchnia zamarzłej ziemi’ (por. A. Brückner Słownik etymologiczny języka polskiego, A. Bańkowski Etymologiczny słownik języka polskiego).
Katarzyna Wyrwas
Etymologia2004-10-11
Jakie jest pochodzenie dni tygodnia?
Większość naszych nazw dni tygodnia ma pochodzenie rodzime. Poniedziałek pochodzi od wyrażenia przyimkowego po niedzieli, wtorek od wtóry ‘drugi’ (por. prasłowiańskie *vtorъjь), środa od środek (jest wszak uznawana za środkowy dzień tygodnia), czwartek od liczebnika czwarty, piątek od liczebnika piąty. Jedynie sobota jest wyrazem zapożyczonym z hebrajskiego szabbāth ‘dzień wolny od pracy’. Wyraz ten przywędrował do Europy wraz z chrześcijaństwem i został zapożyczony przez wiele języków, nie tyko słowiańskich zmieniając później znaczenie na ‘dzień poprzedzający święto’. Niedziela pochodzi od prasłowiańskiego rzeczownika *nedelja ‘niedziałanie, bezczynność’ (od *ne delati ‘nie pracować’), w polszczyźnie funkcjonuje od XIV wieku (por. A. Brückner Słownik etymologiczny języka polskiego, A. Bańkowski Etymologiczny słownik języka polskiego, K. Długosz-Kurczabowa Nowy słownik etymologiczny języka polskiego).
Katarzyna Wyrwas
Etymologia2004-10-08
Jaka jest etymologia wyrazu mistrz?
Rzeczownik mistrz – pochodzący od łacińskiego magister – pojawił się w polszczyźnie około XV wieku za pośrednictwem czeskiego mistř, mistr ‘sprawca’, ‘majster’ (por. K. Długosz-Kurczabowa Nowy słownik etymologiczny języka polskiego).
Katarzyna Wyrwas
Etymologia2004-10-06
Skąd u licha wziął się ten eufemizm gej na świecie, a teraz i w Polsce? Dawniej był to prostu pederasta.
Jak czytamy w Chambers Dictionary of Etymology, na świecie, a dokładniej w angielszczyźnie, pojawił się najpierw przymiotnik gay ‘doskonały, świetny, okazały, wspaniały’ lub ‘piękny’, a także ‘beztroski’ (prawdopodobnie na początku XIV wieku, a wcześniej, w XII wieku, istniał także jako nazwisko). Przymiotnik gay został zapożyczony z francuskiego, w którym gai oznaczał ‘wesoły’. Slangowe znaczenie ‘homoseksulny’, które w angielszczyźnie amerykańskiej odnotowuje się po raz pierwszy dopiero w 1951 roku, wyłoniło się prawdopodobnie z wyrażenia gay cat oznaczającego ‘homoseksualnie zorientowanego chłopca’, które funkcjonwało od lat 30. XX wieku w świecie przestępczym i gwarze więziennej, ale było używanego nawet wcześniej, bo od około 1897 roku, na oznaczenie związku (o homoseksualnych konotacjach) młodego włóczęgi przywiązanego do starszego towarzysza. W 1971 roku w języku angielskim istniał już rzeczownik gay, pochodzący od omawianego wyżej przymiotnika. Trudno bez żmudnych badań stwierdzić, kiedy dokładnie wyraz gej zaadaptowała polszczyzna, bo słowniki nasze nie podają dat. Najwcześniejszy (może?) przykład znaleźć można w „Życiu Warszawy” z 1989 roku. Współcześnie wyraz gej jest potocznym odpowiednikiem bardziej oficjalnych rzeczowników określających mężczyzn przejawiających pociąg seksualny do mężczyzn: homoseksualista i pederasta, oraz uznawanego przez słowniki za słowo wulgarne pedał. W języku angielskim gay może być używany także w szerszym znaczeniu ‘osoba, która ma pociąg seksualny do osób tej samej płci’ (por. The American Heritage Dictionary of the English Language).
Katarzyna Wyrwas
Etymologia2004-10-04
Jakie jest pochodzenie nazwy Wrocław?
Nazwa Wrocław pochodzi od słowiańskiego imienia, które za czasów prasłowiańskich brzmiało *Vortislavъ. Do tej formy dodano przyrostek dzierżawczy *-jь (por. M. Malec, Słownik etymologiczny nazw geograficznych Polski, K. Rymut, Nazwy miast Polski).
Katarzyna Wyrwas
Etymologia2004-10-04
Skąd pochodzi nazwa miasta Będzin?
Będzin pochodzi od nazwy osobowej *Będa (dawnej formy zdrobniałej od staropolskich imion złożonych Będzimir, Będzisław), do której dołączono przyrostek -in (zob. M. Malec, Słownik etymologiczny nazw geograficznych Polski).
Katarzyna Wyrwas

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166