Najczęściej zadawane pytania (229) Ortografia (592) Interpunkcja (198) Wymowa (69) Znaczenie (264) Etymologia (306) Historia języka (26) Składnia (336) Słowotwórstwo (139) Odmiana (333) Frazeologia (133) Poprawność komunikacyjna (190) Nazwy własne (439) Wyrazy obce (90) Grzeczność językowa (41) Różne (164) Wszystkie tematy (3320)
w:
Uwaga! Można wybrać dział!
Ortografia2015-10-24
Szanowni Państwo, mam wątpliwości dotyczące zapisu nazw twierdz, fortyfikacji i obiektów wchodzących w ich skład, czyli tzw. dzieł fortyfikacyjnych.
1. Czy nazwę Twierdza Poznań (Twierdza Wrocław, Twierdza Kraków) powinno się zapisywać dużymi literami? Często widuję takie rozwiązanie, ale można tu także zastosować zasadę, że nazwę gatunkową (rodzajową) piszemy małą literą („Wielki słownik ortograficzny”, zasada 82, 18.25.1). Wtedy poprawne wydaje się także – twierdza Poznań.
2. Często miłośnicy fortyfikacji zapisują ich nazwy dużymi literami – Fort VII, Fort Winiary, Fort Radziwiłłów, Fort św. Rocha. Poprawniejszy wydaje mi się zapis: fort VII, fort Winiary, fort Radziwiłłów, fort św. Rocha, ale: Fort Gwiaździsty. Czy mam rację?
Czy jest dopuszczalne przyjęcie zapisu nazw wszystkich takich obiektów dużymi literami? Czy takie środowiskowe konwencje zapisu powinniśmy stosować w tekstach naukowych i popularnonaukowych? A może ulegalibyśmy niepożądanej tendencji do zbyt częstego stosowania dużych liter?
Pisownia wielką literą rozpowszechniła się ponad miarę, zwykle pisownia taka nie znajduje uzasadnienia. Tak jest także w podanych przez Pana przykładach. Przywoływane w tekście odwołania do zasad podanych w „Wielkim słowniku ortograficznym” (pod red. Edwarda Polańskiego) są właściwe i tłumaczą dobrze tę pisownię. Argumentacja, którą rozwija Pan w swoim liście, jest poprawna i zgodna z zasadami: fort św. Rocha, ale: Fort Gwiaździsty. Co do pozostałych przykładów – przy zapisie wielką literą zyskują one status nazw własnych, co nie zawsze ma chyba uzasadnienie, por.: reduta I, bastion II, narożnik zachodni (narożnik Zachodni), śródszaniec, narożnik. Pozostałe według reguły przywołanej w liście: Kawalier Katedralny, Kaponiera Warciana, Brama Wildecka, akwedukt Bogdanki, Dzieło Katedralne II, bateria Bogdanki, Wielka Śluza.
Aldona Skudrzyk

Odmiana2015-10-24
Podczas rozmowy dwóch kobiet jedna powiedziała do drugiej zamów dla nas dwóch (kawałek pizzy). Czy jest to poprawne takie wyrażenie?
Były dwie kobiety, a zatem pizzę zamawiano dla dwóch kobiet. Pan siedział z dwiema (albo dwoma) kobietami i przyglądał się dwóm kobietom. Gdyby zamawiali dwaj mężczyźni albo – bo tak się również mówi w polszczyźnie – dwóch mężczyzn, też powiedzieliby: zamawiamy dla nas dwóch. Pan mógłby wtedy siedzieć przy stoliku z tymi dwoma mężczyznami i przyglądać się dwom (lub dwu) mężczyznom. Jeśli natomiast mielibyśmy do czynieni z parą mieszaną, czyli dwojgiem ludzi – kobietą i mężczyzną, zamówienie byłoby dla nich dwojga. O dwojgu, trojgu, czworgu, pięciorgu itd. mówimy, gdy w grupie znajdują się przedstawiciele obu płci, czyli jest to zbiór mieszany. Wyraźna jest różnica między połączeniami: dwóch ludzi (= mężczyzn) i dwoje ludzi (= mężczyzna i kobieta), bo polszczyzna pozwala nam w formach odmiany, czyli liczebnikach zbiorowych dwoje, troje itd., przekazać takie istotne informacje. Liczebników tych używa się również w połączeniach z rzeczownikami oznaczającymi istoty niedorosłe (dwoje dzieci, troje kociąt, czworo szczeniąt, pięcioro źrebiąt, sześcioro kurcząt, siedmioro kacząt itp.), z niektórymi rzeczownikami mającymi tylko liczbę mnogą (pluralia tantum), np. dwoje skrzypiec, czworo ust, pięcioro urodzin, dziesięcioro wrót, a także z rzeczownikami nazywającymi obiekty, które występują w parach, np. dwoje oczu, uszu, rąk. Poza tym – jak podaje „Nowy słownik oprawnej polszczyzny PWN” pod red. A. Markowskiego w artykule hasłowym „Liczebnik” – liczebniki zbiorowe występują w kilku tradycyjnych połączeniach, np. doktor obojga praw, dziesięcioro przykazań, Królestwo Obojga Sycylii.

Znaczenie2015-10-24
Czy wyrażenie referować do (w znaczeniu ‘odnosić się do’) jest poprawne?
Jest to wyraźne nałożenie znaczeń angielskiego refer ‘dotyczyć’, ‘nawiązywać’, ‘odsyłać’ na polski czasownik referować, który pożyczyliśmy z niem. referieren. Nasz czasownik referować znaczy ‘przedstawiać komuś jakąś sprawę, zdawać relację z czegoś, przedstawiać coś w postaci referatu’, por. Referować komuś treść obrad, przebieg zebrania; Referować czyjeś poglądy; Referować komuś wyniki rozmów, negocjacji. Jak na razie referować do nie mieści się w normie języka polskiego.

Etymologia2015-10-24
Skąd pochodzi wyraz złość?
Przymiotnik zły Wiesław Boryś „Słowniku etymologicznym języka polskiego” (Kraków 2005) wiąże z praindoeuropejskim rdzeniem *ghṷel- ‘krzywić się, zbaczać z właściwej drogi’. Pisze Aleksander Brückner, że to prasłowo, znane wszystkim językom słowiańskim, a „Znaczenie pierwotne takie samo jak w krzywy – krzywda” („Słownik etymologiczny języka polskiego”). Warto dodać, że leksem krzywy miał także w przeszłości dwa znaczenia ‘nieprosty’ oraz ‘fałszywy, zły’, znaczenie to zachowało się w krzywoprzysięstwo, krzywe spojrzenie.

Etymologia2015-10-24
Szanowni Państwo, zwracam się z uprzejmą prośbą o podanie etymologii słowa gniew. Niestety słowniki nie zawierają jasnego tłumaczenia.
Tłumaczenie w słownikach nie jest jasne, ponieważ etymologia wyrazu gniew nie jest pewna. Wiesław Boryś w swym „Słowniku etymologicznym języka polskiego” (Kraków 2005) pisze, że leksem gniew powstał od niezachowanego czasownika *gnӗti ‘palić, zapalić, rozpalać’, pokrewnego z *gnӗtiti ‘niecić, rozniecać, rozpalać ogień’. Andrzej Bańkowski w „Etymologicznym słowniku języka polskiego” (Warszawa 2000) wiąże gniew z praindoeuropejskim *ghen- ‘zabijać’, natomiast Franciszek Sławski w „Słowniku etymologicznym języka polskiego” (Kraków 1952-1982) zestawia nazwę tę z prasłowiańskim gniti ‘gnić’, stąd, zdaniem badacza, prymarne znaczenie gniewu to ‘zgnilizna, ropa, jad, zepsuta krew’. W stronę tej hipotezy idzie interpretacja Aleksandra Brücknera, który akcentuje, że w załabskiem gniewem nazywano ‘gruczoły w mięsie lub sadle’. Trudno jednoznacznie rozstrzygnąć, która etymologia jest najlepsza.

Znaczenie2015-10-24
Jak wyjaśnić słowo zdrzadło?
Brak kontekstu uniemożliwia odpowiedź pewną. Podejrzewam, że chodzi tu o śląską nazwę lustra. Rzeczownik utworzony jest na bazie prasłowiańskiego czasownika *zьrěti ‘patrzeć’, tkwi on w wyrazach: ujrzeć, zajrzeć, przyjrzeć się, źrenica. Nazwa narzędzia powinna mieć postać źrzadło (przyrostek -dło jest typowy dla nazw narzędzi, por. szydło od szyć, mydło od myć). Skąd głoska -d- w środku? Jest to spółgłoska wstawna, rozbijająca grupę spółgłoskową źrz, podobnie jak w zdradzić, pochodnym od zradzić ‘źle radzić’ (rozbita grupa zr).

Znaczenie2015-10-24
Jaka jest poprawna forma: opiekunka dziecka czy opiekunka do dziecka?
Obie formy są poprawne, różnią się tylko użyciem. Opiekunka do dziecka to ‘kobieta odpłatnie opiekująca się dziećmi w czasie nieobecności rodziców’, wyrażenie opiekunka dziecka funkcjonuje natomiast w odniesieniu do aktualnej sytuacji ‘ta, która teraz opiekuje się dzieckiem’.

Słowotwórstwo2015-10-24
Uczeń w opowiadaniu użył określenia Youtuber na osobę, która przerabia i produkuje filmiki oraz wrzuca je na YouTube’a. Jak potraktować takie słowo z punktu widzenia poprawności językowej?
Jest to poprawny neologizm utworzony za pomocą formantu -er. Przyrostek ten zwykle dołącza się do podstaw obcych, por. selekcjoner, monter, treser, aranżer, aukcjoner, prezenter. Inna sprawa, że uczeń posłużył się anglicyzmem. W internetowym słowniku języka angielskiego czytamy definicje: ‘one who spends so much time browsing youtube’, ‘someone who is a member of the youtube community’, ‘someone who uses the site youtube.com to post video blogs, videos, and such’. W polszczyźnie wyraz jest coraz częściej używany, choć nie notują go jeszcze słowniki.
Wyraz ten należałoby pisać małą literą (youtuber) jak podobne (także potoczne) określenia utworzone od nazw własnych, np. marksista ‘zwolennik filozofii Marksa’, alzheimer ‘potocznie o chorobie Alzheimera’, mikołajki ‘zwyczaj dawania prezentów w dzień św. Mikołaja’, andrzejki ‘wieczór w przeddzień imienin Andrzeja; też: zabawa urządzana tego wieczoru połączona z rozmaitymi wróżbami’, ludwik ‘dawna złota moneta francuska’, peeselowiec ‘członek partii PSL’ i inne.

Różne2015-10-24
Zwracam się do Państwa z następującym problemem. Pracuję w firmie organizującej konferencje medyczne. Jedną z naszych cyklicznych imprez jest Jesienne Spotkanie Kardiologów. Niedawno zarząd naszej firmy postanowił przemianować wydarzenie na Jesienne Spotkania Kardiologów. Mówimy tu o nazwie pojedynczego wydarzenia (trwającego dwa kolejne dni). Wydaje mi się, że spotkań w liczbie mnogiej moglibyśmy wykorzystać w przypadku mowy o kilku edycjach tej imprezy, a więc o spotkaniach. Jednak mówiąc o jednej edycji wydarzenia, pozostałbym przy liczbie pojedynczej, przy Jesiennym Spotkaniu Kardiologów. Proszę o fachowe rozstrzygnięcie tego sporu i z góry serdecznie dziękuję.
Problem nie ma charakteru językoznawczego, bo zarówno Jesienne Spotkanie Kardiologów, jak i Jesienne Spotkania Kardiologów to nazwy utworzone poprawnie. Rzecz idzie raczej o zamiary kierownictwa firmy, która zainicjowała takie wydarzenie. Może w planach jest następne spotkanie? A może nazwa zobowiąże firmę do kolejnych spotkań? Oczywiście jeżeli ma to być jednorazowa impreza, lepiej pozostawić spotkanie.

Poprawność komunikacyjna2015-10-23
Rzecz dotyczy napisu na rozkładach jazdy: uważam, że zwrot w dni powszednie jest lepszy (bardziej precyzyjny, ładniej brzmi) od zwrotu w dni robocze.
Ma Pan oczywiście prawo do własnej oceny, także estetycznej, ale faktem jest, że połączenie w dni robocze odnoszące się do kursowania środków komunikacji jest rozpowszechnione i zrozumiałe. Nawiązuje ono do znaczenia przymiotnika roboczy «związany z pracą, wykonujący pracę, przeznaczony do pracy» i występuje w sformułowaniach brygada robocza, narada robocza, ubranie robocze, zwierzę robocze. Rozumiem, że może się kojarzyć z użyciem potocznym, ponieważ – choć nie wskazano tego w przytoczonej definicji słownikowej – pochodzi od rzeczownika robota, który w parze z niepotoczną pracą nazywa ważną aktywność człowieka. Zarzutu potoczności nie można natomiast postawić preferowanemu przez Pana przymiotnikowi powszedni «pozbawiony świąteczności, niezwykłości; zwykły, zwyczajny, codzienny», który w „Uniwersalnym słowniku języka polskiego” pod red. S. Dubisza jest określany jako słowo książkowe, tzn. występujące w pisanej odmianie języka lub w starannych wypowiedziach mówionych, przeważnie należące do stylu publicystycznego lub literackiego. Warto zauważyć, że to roboczy zrobił – rzec można – karierę, ponieważ wszedł do słownictwa obsługującego różne dziedziny wiedzy czy techniki: siła robocza jest pojęciem ekonomicznym, pociąg roboczy to w kolejnictwie «pociąg do przewozu materiałów, sprzętu i robotników w celu wykonywania robót na szlaku», w terminologii technicznej stosuje się połączenie część robocza maszyny w celu nazwania części maszyny wykonującej czynności związane bezpośrednio z wykonywaniem określonej pracy, w języku urzędowym dniówka robocza to liczba godzin przepracowanych przez jednego robotnika w ciągu jednego dnia, a dzień roboczy to w urzędowe określenie dnia powszedniego. Tymczasem powszedni ze względu na swój książkowy, podniosły charakter ma ograniczony zakres występowania – w języku religijnym używa się określenia grzech powszedni, aby nazwać grzech nieoznaczający opowiedzenia się przeciw Bogu, choć wyrządzający szkody, a związek frazeologiczny chleb powszedni – także mający konotacje religijne – oznacza «codzienne jedzenie konieczne, by utrzymać się przy życiu», a potocznie także «rzecz codzienną, zwykłą, nic nadzwyczajnego» (definicje za USJP).
Po tych przydługich rozważaniach warto wskazać, że napisy na rozkładach jazdy czy tablice informacyjne przygotowują urzędnicy, zapewne więc korzystają ze sformułowań pochodzących z języka urzędowego, który uznają za stosowniejszy do komunikacji z obywatelami niż styl wysoki.

Nazwy własne (pisownia i odmiana)2015-10-23
Dzień dobry! Mam problem z odmianą nazwiska O’Brien. Poprawnie powinno być mówię o życiu Stefana O’Brien czy Stefana O’Briena? Przyznam szczerze, że druga forma brzmi dziwnie.
Być może brzmi dziwnie, bo nie jesteśmy do niej przyzwyczajeni? Ostatecznie to nazwisko obce, nieswojskie, mamy prawo dziwić się formie. Stwierdzić jednak należy, że nazwisko to jest odmienne, a formy odmiany to: O’Brien, O’Briena, O’Brienowi, O’Brienem, O’Brienie.

Znaczenie2015-10-23
Czym różni się kulturowy od kulturalnego?
Oba przymiotniki pochodzą od rzeczownika kultura «całokształt materialnego i duchowego dorobku ludzkości, wytworzonego w ogólnym rozwoju historycznym lub w jego określonej epoce; także: poziom rozwoju społeczeństw, grup, jednostek w danej epoce historycznej» i oba mają w definicjach słownikowych element «związany z kulturą», różnią je jednak przede wszystkim konteksty, w których mogą występować.
Kulturowy w „Uniwersalnym słowniku języka polskiego” pod red. S. Dubisza ma jedynie definicję: «związany z kulturą», czyli ze wskazanym wyżej całokształtem dorobku materialnego i duchowego ludzkości, a zatem łączy się z pojęciami świadomości, tożsamości, dziedzictwa, wzorców istniejących w obrębie grup (społecznych) czy narodów, dotyczy także zmian, przeobrażeń dokonujących się w kulturze, nazywa ponadto (w etnologii) jednostkę opisu kultury, którą jest krąg kulturowy, czyli obszar występowania cech lub elementów kulturowych.
Kulturalny natomiast definiowany jest jako taki, który odnosi się do kultury, stanowi składnik kultury, może więc określać placówkę lub centrum, w których krzewi się kulturę, działacza, który ją propaguje w społeczeństwie, także wydarzenie, które rozwija czy odtwarza kulturę, a całokształt zjawisk w kulturze np. kraju można nazwać życiem kulturalnym. Przymiotnik te występuje również w stałym połączeniu dobra kulturalne oznaczającym wartości, osiągnięcia kulturalne.
Oczywiście nie możemy zapominać o kulturalnym w znaczeniu «odznaczający się dużą kulturą osobistą, wykształcony, dobrze wychowany, obyty», to jednak odnosi się już do innego znaczenia rzeczownika kultura – «umiejętność obcowania z ludźmi; ogłada, obycie, takt».

Poprawność komunikacyjna2015-10-23
Jeśli chcielibyśmy napisać komuś dedykację, np. na płycie, czy poprawną formą będzie zarówno Annie, jak i Dla Anny?
Obie formy są poprawne i stosowane. Pierwsza, z imieniem w celowniku, nawiązuje do konstrukcji z czasownikami dedykuję, ofiaruję czy daję (komu?). Druga forma, z przyimkiem dla (kogo?) wywołuje dobre skojarzenia, sugeruje, że prezent jest dla kogoś przeznaczony, specjalnie dla kogoś przygotowany. Obie formy wskazują więc na dobre intencje darczyńcy.

Nazwy własne (pisownia i odmiana)2015-10-22
Czy nazwisko Szczypka mogę zapisać w formie skrótowej Sz-ka Czy jest to prawidłowa pisownia?
Zadaniem nazwiska jest w miarę jednoznaczna identyfikacja człowieka, który je nosi. Z tego powodu nie stosuje się skrótów nazwisk.

Nazwy własne (pisownia i odmiana)2015-10-22
Proszę o poradę jak należy odmieniać nazwę miejscowości Lubogoszcz. Czy tak jak Bydgoszcz?
W Polsce znajdują się trzy wsie o nazwie Lubogoszcz: dwie w województwie lubuskim, jedna w województwie zachodniopomorskim. „Urzędowy wykaz nazw miejscowości” (http://ksng.gugik.gov.pl/urzedowe_nazwy_miejscowosci.php) przy każdej z nich wskazuje rodzaj żeński, czyli odmieniamy te nazwy podobnie jak Bydgoszcz: Lubogoszczy (dopełniacz, celownik, miejscownik), Lubogoszczą (narzędnik), biernik jest równy mianownikowi: Lubogoszcz.

Nazwy własne (pisownia i odmiana)2015-10-22
Lokalna prasa nagminnie używa określenia w Radomskiem w odniesieniu do regionu Radomia. Czy jest to poprawne określenie, czy jednak powinno pisać się w Radomskim? Z góry dziękuję za odpowiedź.
Prasa ma prawo używać tej nazwy, skoro mowa o regionie Radomia. Aby Pana zapewnić o poprawności formy w Radomskiem, potwierdzę, że słowniki (w tym także „Wielki słownik ortograficzny PWN” pod red. Edwarda Polańskiego: http://sjp.pwn.pl/szukaj/radomskie.html) odnotowują zarówno formę radomski jako przymiotnik od nazwy Radom, jak i formę Radomskie w znaczeniu «ziemia radomska», co wskazuje już na szerszy zasięg terytorialny. Polszczyzna daje nam za pomocą pewnych form odmiany możliwość różnicowania znaczeń wyrazów, choć w tym wypadku w grę wchodzi jeszcze ortografia, bo przymiotnik od nazwy miasta piszemy małą literą, a nazwę „obszarową” – literą (por. inne nazwy regionów, jak w Krakowskiem, w Kieleckiem, w Poznańskiem, w Lubelskiem, w Podkarpackiem). Nazwy regionów zachowały do dnia dzisiejszego starą końcówkę przymiotnikową -em (obecną także w formie w Zakopanem), podczas gdy nowszej końcówki -im używa się obecnie w odmianie m.in. przymiotników będących nazwami województw i przymiotników od nazw miejscowych. Wynika z tego także różnica znaczenia: na radomskim rynku znaczy ‘na rynku, który znajduje się w Radomiu’, a w Radomskiem to ‘na ziemi radomskiej’, czyli także poza miastem, wokół miasta.
Nazwy własne (pisownia i odmiana)2015-10-22
Mam problem z nazwą dzielnicy Zawiercia – Blanowice. Jak ją odmieniać: blanowicki czy blanowski, jak mówi większość mieszkańców dzielnicy?
Pytanie nie dotyczy odmiany, bo nie idzie tu o formy przypadków (Blanowic, Blanowicom, Blanowicami, Blanowicach), lecz o tworzenie przymiotników od tej nazwy miejscowej. Dziś Blanowice to jedna z dzielnic Zawiercia, kiedyś natomiast była wsią, o której pierwsze wzmianki sięgają XIV wieku. Miejscowości o tak długim rodowodzie zwykle mają tradycyjne przymiotniki w „starszych” wersjach, a z pytania wynika, że tak jest również w tym przypadku: mieszkańcy używają formy utrwalonej tradycją, lokalnej, starszej blanowski, a administracja państwowa promuje już formę nowszą blanowicki, która wyraźniej nawiązuje do formy podstawowej, co w komunikacji urzędowej ma znaczenie. W Poradni była już mowa o podobnych formach: wadowski – wadowicki, zabrski – zabrzański, proszowicki – proszowski, brenneński – breński, wizeński – wiski, radomski – radomszczański, a nawet o parze zawierciański – zawiercki. W komunikacji lokalnej formy starsze nie powodują konsternacji: jak sama Pani wspomina, mieszkańcy ich używają, a ślad dawnej nazwy pozostał w nazwie ulicy Blanowickiej (podobnie jak w Katowicach – Zabrskiej, a w okolicach Brennej w nazwie Stożek Breński). W komunikacji oficjalnej należałoby jednak używać formy nowszej, dłuższej, bardziej jednoznacznej: blanowicki.

Nazwy własne (pisownia i odmiana)2015-10-22
Jak odmieniamy nazwisko Czerniec? Pana Czerńca czy Czernieca? Dziękuję za odpowiedź.
Szczegółowe zasady odmiany nazwisk polskich i obcych podaje m.in. „Nowy słownik poprawnej polszczyzny PWN” pod red. A. Markowskiego w haśle problemowym „Nazwiska”. Nazwiska polskie zakończone na -ec przybierają w sposób naturalny formy bez tzw. e ruchomego, jeśli w tożsamym brzmieniowo rzeczowniku pospolitym e jest opuszczane, por. np. Lipiec – Lipca (nie: *Lipieca), Malec – Malca (nie: *Maleca), a zatem również Czerniec, Czerńca, Czerńcowi, Czerńcem, Czerńcu, ponieważ nazwisko to nawiązuje do botanicznej nazwy czerniec. „Uniwersalny słownik języka polskiego” pod red. S. Dubisza podaje definicję: «roślina zielna o dużych liściach, drobnych białych kwiatach i owocach – jagodach barwy czarnej, rosnąca w Europie i północnej Azji, używana w farmacji».
W nazwiskach, które nie mają odpowiedników wśród rzeczowników pospolitych, o tym, czy w formach odmiany e zachowamy lub opuścimy, decyduje swojskość lub obcość nazwiska. NSPP podaje przykłady: Wujec – Wujca, Janiec – Jańca, Pawelec – Pawelca, ale: Perec – Pereca.
W jednosylabowych nazwiskach na -ec zawsze w odmianie zachowujemy e, np. Stec – Steca.

Nazwy własne (pisownia i odmiana)2015-10-22
W jaki sposób powinnam odmieniać nazwisko Mende?
Nazwiska zakończone na -e na gruncie polskim są odmieniane jak przymiotniki: Mendego, Mendemu, Mendem. Nazwiska o podobnej odmianie to m.in. Linde, Kolbe, Dante, Reszke, Wende, Rilke, Littré.

Nazwy własne (pisownia i odmiana)2015-10-22
W jaki sposób odmieniać nazwisko Smoter?
Nazwiska zakończone na -er odmieniają się często z e ruchomym podobnie jak rzeczowniki pospolite (np. szwagier – szwagra, bunkier – bunkra, cukier – cukru), dlatego nie będzie dziwić odmiana: Smotra, Smotrowi, Smotrem, Smotrze. Są także nazwiska, które na gruncie polskim ] wspomniane e zachowują we wszystkich formach odmiany – „Nowy słownik poprawnej polszczyzny PWN” pod red. A. Markowskiego w haśle problemowym „Nazwiska” podaje przykłady: Romer – Romera, Mahler – Mahlera, Kromer – Kromera, Weber – Webera, ale – jak widać – są to zwykle nazwiska obce. Faktem jest, że o tym, czy będą używane formy Smotera, Smoterowi, Smoterem, Smoterze, decyduje to, czy nazwisko jest polskie, a także to, jaką decyzję podejmie nosiciel nazwiska, jaki wzorzec odmiany wybierze. Oba sposoby są akceptowalne.

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166