Najczęściej zadawane pytania (229) Ortografia (592) Interpunkcja (198) Wymowa (69) Znaczenie (264) Etymologia (306) Historia języka (26) Składnia (336) Słowotwórstwo (139) Odmiana (333) Frazeologia (133) Poprawność komunikacyjna (190) Nazwy własne (439) Wyrazy obce (90) Grzeczność językowa (41) Różne (164) Wszystkie tematy (3320)
w:
Uwaga! Można wybrać dział!
Składnia2012-06-28
Czy dopuszczalna jest konstrukcja opłaty naliczone W fakturach (zamiast NA fakturach)?
Powinno być opłaty naliczone na fakturach.
Katarzyna Mazur
Składnia2012-06-28
Zastanawia mnie kwestia użycia podmiotu w odpowiednim przypadku w zdaniu Napisz, czego przybyło w Twojej szafie bądź Napisz, co przybyło w Twojej szafie. Intuicyjnie wydaje mi się, że odpowiednią formą jest czego, niemniej nie mogę znaleźć nigdzie odpowiedniego uzasadnienia - poza analogią do czasownika ubywać, gdzie na pewno poprawną formą jest Napisz, czego ubyło, na pewno nie Napisz, co ubyło. Czy mogę prosić o pomoc w rozwikłaniu tej zagadki?
Czasownik przybywać w znaczeniu ‘powiększać jakiś zbiór’ rządzi dopełniaczem swojego podmiotu, zatem wszystkie m.in. zaimki, które występują w miejscu tego podmiotu, powinny również mieć postać dopełniacza. W związku z tym przywołane zdanie powinno mieć brzmienie: Napisz, czego przybyło w Twojej szafie, z zaimkiem co w drugim przypadku.
Katarzyna Mazur
Składnia2012-06-28
Jak poprawnie należy napisać/powiedzieć: Syn podał się do matki czy Syn podał się na matkę? Dlaczego jedna z tych form jest poprawna, a druga nie? Przyznam, że optuję za pierwszą wersją.
Właściwie obie wersje należałoby uznać za poprawne, choć nieco zróżnicowane pod względem obszaru występowania. Do takich wniosków prowadzi analiza zapisów w dwóch słownikach gwarowych.
W pierwszym z nich – Małym słowniku gwar polskich pod red. J. Wronicz (Kraków 2010) – w artykule dotyczącym czasownika podać się w znaczeniu ‘odziedziczyć po kimś jakieś cechy’ mamy taki przykład użycia A ona no to tak sie podała do mnie, można powiedzieć. Słownik notuje ponadto przymiotnik podany z następującą ilustracją materiałową: Wszyski dzieci sóm dó mie podane. Oba wyrazy, jak podają autorzy, są w użyciu na terenie Śląska i Małopolski.
Drugi ze słowników – Mały słownik gwary Górnego Śląska napisany przez Bożenę Cząstkę-Szymon, Jerzego Ludwiga i Helenę Synowiec (Katowice 2000) – opisuje jednostkę podany na kogoś (‘podobny do kogoś’) i opatruje ją cytatem: Łóna jest cołkiym podano na swoja matka.
Katarzyna Mazur
Słowotwórstwo2012-06-28
W języku polskim zadomowiło się już słowo barista, choć nie jest jeszcze tak popularne jak barman. Barista jest osobą, która zajmuje się profesjonalnym parzeniem i przygotowaniem kawy. Chciałabym zapytać, czy poprawne jest używanie przymiotnika od tego słowa, np. mówiąc o szkoleniach dla baristów. Czy można użyć określenia szkolenie baristyczne?
Spokojnie może Pani używać przymiotnika baristyczny.
Katarzyna Mazur
Różne2012-06-28
Mam ogromny problem. Mianowicie w pracy naukowej (magisterskiej) przyjęłam zasadę zapisu obcych wyrazów kursywą. Pojawia się, m.in. słowo: design oraz boutique. Jednak oba wyrazy zostały już na tyle spolszczone, że w odmianie używa się, np. hotel designerski, butikowy. W związku z tym moje pytanie: czy zapisywać kursywą zarówno design, jak i designerski, czy tylko design, a designerski pozostawić bez kursywy, czy oba: design i designerski potraktować bez kursywy?
Ponieważ wyrazy design i boutique przyłączają polskie końcówki fleksyjne, świadczy to o ich zadomowieniu w polszczyźnie i jest argumentem za tym, żeby pisać jedynie bez kursywy. Tym bardziej trzeba zrezygnować z pisma pochyłego przy notowaniu pochodzących od nich przymiotników.
Katarzyna Mazur
Znaczenie2012-06-28
Mam problem ze słowem azaliż. Szukałam w słowniku etymologicznym, jednak nie znalazłam tam satysfakcjonującej odpowiedzi. Czy mogłabym się dowiedzieć, co to słowo dziś znaczy i w jakich kontekstach można go używać?
Słowo azali (także w wariancie ze wzmocnioną partykułą ) używane jest dziś już tylko w tekstach o stylu podniosłym lub w stylizacji archaizującej, a znaczy ono po prostu ‘czy’ i może być używane właściwie w tych samych kontekstach, co spójnik czy. Zachęcam do zajrzenia tutaj.
Katarzyna Mazur
Nazwy własne (pisownia i odmiana)2012-06-27
Nie jestem pewna odmiany pewnych nazwisk na zaproszeniu: Kossmann – Państwa Kossmann czy raczej Kossmannów, BarczakBarczaków, SteckoStecków.
Powinno być: Państwa: Kossmannów, Barczaków, Stecków.
Katarzyna Mazur
Nazwy własne (pisownia i odmiana)2012-06-27
Proszę o pomoc w odmianie nazwisk mężczyzn Kłak oraz Kozyr.
Poszczególne formy przypadków zależnych będą następujące – dla nazwiska Kłak: D. Kłaka, C. Kłakowi, B. Kłaka, N. Kłakiem, Ms. Kłaku; dla nazwiska Kozyr: D. Kozyra, C. Kozyrowi, B. Kozyra, N. Kozyrem, Ms. Kozyrze.
Katarzyna Mazur
Ortografia2012-06-27
Czy w zdaniu wskazano na ryzyko nieosiągnięcia wyniku wyraz nieosiągnięcia należy uznać za rzeczownik odczasownikowi i stosować pisownię łączną?
Tak, nie ma tu innej możliwości.
Katarzyna Mazur
Nazwy własne (pisownia i odmiana)2012-06-27
Uprzejmie proszę o poradę w sprawie odmiany nazwiska Fuja. Czy w dopełniaczu powinno być Fui czy Fuji?
Poprawna forma dopełniacza to Fui.
Katarzyna Mazur
Ortografia2012-06-27
Jak powinno brzmieć zdanie: Jedna po drugiej zmienię rzeczy, które chcę, Jedną po drugiej zmienię rzeczy, które chcę czy Jedne po drugich zmienię rzeczy, które chcę?
Każde z tych zdań jest poprawne.
Katarzyna Mazur
Odmiana2012-06-27
Mam problem ze słowem bourbon. A konkretnie – z jego odmianą. Czy poprawna jest forma bourbona czy bourbonu? A może obie są poprawne?
Dopełniacz od rzeczownika, o który Pani pyta, ma postać bourbona. Dodam tylko, że wyraz ten możemy zapisać w polskiej ortografii także jako burbon.
Katarzyna Mazur
Nazwy własne (pisownia i odmiana)2012-05-24
Bardzo proszę o informację, czy nazwisko Tymoszenko należy odmieniać? A więc czy poprawne jest zdanie: protest głodowy Julii Tymoszenko? Albo: rozmawiałem z Julią Tymoszenką?
Nazwiska kobiet zakończone na -o zgodnie z polskimi normami fleksyjnymi są nieodmienne, dobrze więc będzie: protest głodowy Julii Tymoszenko oraz rozmawiałem z Julią Tymoszenko.
Natalia Junkiert
Ortografia2012-05-24
Mam pytanie, jak piszemy słowo niemerytoryczny?
Wyraz merytoryczny oznacza wywodzący się z meritum, a więc z sedna, istotnej sprawy. Pytamy: jaki? − merytoryczny. Wyraz jest przymiotnikiem, a nie[/i> z przymiotnikami piszemy łącznie. A zatem dobrze będzie niemerytoryczny.
Natalia Junkiert
Ortografia2012-05-24
Mam problem z wyrazem niepozbawionego. Proszę o odpowiedź na kontrowersyjne pytanie: czy obie wersje tzn. nie pozbawionego oraz niepozbawionego są prawidłowe?
Słownik ortograficzny zaleca, by nie z imiesłowami przymiotnikowymi pisać łącznie, dlatego bez względu na znaczenie poprawnie będzie, gdy napiszemy niepozbawionego. Dopuszczalny jest jednak również zapis rozdzielny, gdy wyraz ten jest użyty w znaczeniu czasownikowym, np. Jeszcze nie pozbawiony mandatu poseł, zadeklarował odejście z partii.
Daria Sitko
Interpunkcja2012-03-09
Czy przed spójnikiem ale zawsze należy postawić przecinek? Czy istnieją jakieś odstępstwa od tej reguły?
Znalazłam przykład zdania, w którym nie ma przed ale przecinka i nie wiem, czy jest to błąd w druku, czy też nie. Podaję ów przykład: List do komisarza spraw żydowskich (...) jest wzorem grzecznej ale smagającej ironii.
Przed ale przecinek powinien być zawsze. Wyjątków nie ma.
Katarzyna Mazur
Odmiana2012-03-09
Jak powino się napisać w Studio Urody czy w Studiu Urody?
Obie formy będą dobre, zarówno ta z odmienionym (w) studiu, jak i z równą mianownikowi postacią (w) studio.
Katarzyna Mazur
Nazwy własne (pisownia i odmiana)2012-02-20
Za kilka miesięcy wychodzę za mąż. Mój przyszły mąż nazywa się Płoć. Mam problem z zapisem tego nazwiska na zaproszeniach – konkretnie na zaproszeniu dla przyszłych teściów. Wiem, że nazwiska powinno się odmieniać, np. Zapraszamy Sz.P. Ewę i Adama Nowaków. Ale jak jest w przypadku nazwiska rodz. żeńskiego nie zakończonego -a? Sz.P. Ewę i Adama Płoć czy Ewę i Adama Płociów?
Polskie nazwiska par małżeńskich utworzone od form zakończonych na spółgłoskę, czyli np. Płoć, przyjmują w mianowniku postać z końcówką -owie (np. Płociowie), a w dopełniaczu i bierniku mają końcówkę -ów (np. nie ma Płociów, zapraszam Płociów). A zatem zapraszają Państwo na swój ślub Ewę i Adama Płociów.
Katarzyna Mazur
Ortografia2012-02-20
Wiem, że rzeczowniki odsłowne z przeczeniem nie piszemy łącznie, ale potrzebuję potwierdzenia pisowni konkretnych przykładów: niepowierzanie, niewywiązanie, nieusunięcie.
Potwierdzam zatem – przywołane przez Panią przykłady są zapisane dobrze.
Katarzyna Mazur
Ortografia2012-02-20
Wiem, że nazwy wydarzeń lub aktów dziejowych zapisujemy małymi literami. Czy wobec tego dopuszczalna jest pisownia wojna dwóch róż. Czy też jest to wyjątek, który zawsze należy pisać wojna Dwóch Róż.
Nie jest to wyjątek. Mało tego, nie ma w ogóle powodu, by to wydarzenie pisać wielkimi literami, no chyba że zdecydują silne względy uczuciowe. Zdecydowanie dobra jest zatem pisownia wojna dwóch róż.
Katarzyna Mazur

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166